O Κανονισμός REACH της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεσπίστηκε με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τους κινδύνους που μπορεί να ενέχουν τα χημικά προϊόντα. O Κανονισμός αυτός προάγει εναλλακτικές μεθόδους αξιολόγησης κινδύνων των ουσιών με σκοπό να μειωθούν οι δοκιμές που διενεργούνται σε ζώα.
Ο Κανονισμός REACH ισχύει για όλες τις χημικές ουσίες, δηλαδή όχι μόνο αυτές που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές διεργασίες αλλά και αυτές που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή όπως, για παράδειγμα, σε προϊόντα καθαρισμού και σε βαφές, καθώς και σε αντικείμενα όπως ενδύματα, έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές. Κατά συνέπεια, ο Κανονισμός έχει εφαρμογή στην πλειονότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ.
Για τη συμμόρφωσή τους προς τον Κανονισμό, οι ίδιες οι επιχειρήσεις πρέπει να προσδιορίζουν και να διαχειρίζονται τους κινδύνους που σχετίζονται με τις ουσίες που παρασκευάζουν και διαθέτουν στην αγορά της ΕΕ. Πρέπει να καταδεικνύουν στον ECHA (Ευρωπαϊκό Γραφείο Χημικών) τρόπους ασφαλούς χρήσης της ουσίας και να κοινοποιούν στους χρήστες τα μέτρα διαχείρισης των κινδύνων.
Εάν δεν είναι δυνατή η διαχείριση των κινδύνων, οι αρχές μπορούν με διάφορους τρόπους να περιορίζουν τις χρήσεις των ουσιών. Μακροπρόθεσμα, οι πλέον επικίνδυνες ουσίες πρέπει να υποκατασταθούν από άλλες, λιγότερο επικίνδυνες.
Τα αρχικά REACH προέρχονται από τις λέξεις Registration (Καταχώριση), Evaluation (Αξιολόγηση), Authorisation (Αδειοδότηση) και Restriction of Chemicals (Περιορισμοί χημικών προϊόντων). Τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2007.
Ο Κανονισμός REACH θεσπίζει διαδικασίες για τη συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών που αφορούν τις ιδιότητες ουσιών και τους κινδύνους που ενέχουν οι ουσίες.Οι επιχειρήσεις χρειάζεται να καταχωρίζουν τις ουσίες τους και, για τον σκοπό αυτό, πρέπει να συνεργάζονται με τις άλλες επιχειρήσεις που καταχωρίζουν την ίδια ουσία.
Ο ECHA λαμβάνει και αξιολογεί την κάθε καταχώριση ως προς τη συμμόρφωσή της προς τις απαιτήσεις πληροφοριών, τα δε κράτη μέλη της ΕΕ αξιολογούν επιλεγμένες ουσίες με σκοπό να αποσαφηνίζονται οι αρχικές ανησυχίες για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. Οι αρχές και οι επιστημονικές επιτροπές του ECHA εκτιμούν κατά πόσον είναι εφικτή η διαχείριση των κινδύνων που ενέχουν οι ουσίες.
Οι αρχές μπορούν να απαγορεύσουν τις επικίνδυνες ουσίες όταν δεν είναι εφικτή η διαχείριση των κινδύνων που ενδέχεται να προκύψουν από τη χρήση τους. Μπορούν επίσης να αποφασίσουν τον περιορισμό κάποιας χρήσης ή να ορίσουν ότι μια χρήση υπόκειται σε πρότερη αδειοδότηση.
Ο Κανονισμός CLP διασφαλίζει ότι οι κίνδυνοι που ενέχουν τα χημικά προϊόντα κοινοποιούνται με σαφήνεια στους εργαζόμενους και στους καταναλωτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της ταξινόμησης και επισήμανσης χημικών προϊόντων.
Πριν από τη διάθεση των χημικών προϊόντων στην αγορά, ο Παραγωγός πρέπει να προσδιορίζει τους κινδύνους που ενδέχεται να προκύψουν για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από τέτοιου είδους ουσίες και μείγματα, ταξινομώντας τα σύμφωνα με τους προσδιορισθέντες κινδύνους. Τα επικίνδυνα χημικά προϊόντα πρέπει επίσης να επισημαίνονται σύμφωνα με ένα τυποποιημένο σύστημα έτσι ώστε οι εργαζόμενοι και οι καταναλωτές να είναι ενήμεροι για τις επιπτώσεις που συνεπάγεται ο χειρισμός τους.
Χάρη σε αυτή τη διαδικασία, οι κίνδυνοι από τα χημικά προϊόντα κοινοποιούνται μέσω τυποποιημένων δηλώσεων και εικονογραμμάτων στις επισημάνσεις, καθώς και μέσω Δελτίων Δεδομένων Ασφαλείας. Για παράδειγμα, όταν ένας προμηθευτής προσδιορίζει μια ουσία ως «οξείας τοξικότητας κατηγορίας 1 (διά του στόματος)», η επισήμανση θα συμπεριλαμβάνει τη δήλωση επικινδυνότητας «θανατηφόρος σε περίπτωση κατάποσης», τη λέξη «κίνδυνος» και ένα εικονόγραμμα με μια νεκροκεφαλή και διασταυρούμενα οστά.
Τα αρχικά CLP προέρχονται από τις λέξεις Classification (ταξινόμηση), Labelling (επισήμανση) και Packaging (συσκευασία). Ο Κανονισμός CLPτέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2009, η δε μέθοδος ταξινόμησης και επισήμανσης χημικών προϊόντων που εισάγει βασίζεται στο Παγκοσμίως Εναρμονισμένο Σύστημα των Ηνωμένων Εθνών (GHS του ΟΗΕ). Από την 1/6/2015 έχει τεθεί πλήρως σε ισχύ, τα προϊόντα με το παλιό τρόπο επισήμανσης μπορούν να κυκλοφορούν έως την 31/5/2017. Η μετάβαση στη νομοθεσία είχε κόστος για τις επιχειρήσεις που θα έπρεπε να αλλάξουν όλες τις ετικέτες των προϊόντων τους και τα Δελτία Δεδομένων Ασφάλειας.
Η βιομηχανία υποστηρίζει τη δημιουργία ενός ενιαίου παγκόσμιου συστήματος τόσο για τη προστασία των εργαζόμενων όσο και για να υπάρχουν ίσοι όροι ανταγωνισμού. H ελληνικη χρωματοβιομηχανία που εξάγει τα προϊόντα της κατά ένα μεγάλο μέρος σε μη κοινοτικές αγορές υποστηρίζει την πλήρη εφαρμογή του GHS.
