Οικολογικά προιόντα

Το Οικολογικό Σήμα της Ευρωπαικής Ένωσης

Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιέλαβαν στη συνθήκη του Μάαστριχ την προστασία του περιβάλλοντος στους στόχους της ενιαίας Ευρώπης, έχοντας υπόψη ότι η αειφόρος οικονομική ανάπτυξη είναι αδύνατη χωρίς το σεβασμό του περιβάλλοντος.Στόχος ήταν ο σχεδιασμός, η παραγωγή και η διακίνηση προϊόντων που επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον σε όλο τον κύκλο της ζωής τους.

Με αυτό το γνώμονα, τέθηκε σε εφαρμογή τον Μάρτιο του 1992 το Κοινοτικό Σύστημα Απονομής Οικολογικού Σήματος, το οποίο έρχεται με βάση τεκμηριωμένα, αντικειμενικά και επιστημονικά κριτήρια να αξιολογήσει εάν ένα προϊόν είναι οικολογικό ή όχι, χωρίς να υστερεί ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά και την απόδοσή του.

To πλαίσιο αυτό είναι εθελοντικό, έχει στόχο να καλύψει όσο το δυνατό περισσότερες κατηγορίες προϊόντων και τα κριτήρια επαναξιολογούνται κάθε πέντε χρόνια.

Κάθε προϊόν που ικανοποιεί τα κριτήρια, πιστοποιείται με το ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μόνο κάθε προϊόν που φέρει το οικολογικό σήμα, μπορεί να χαρακτηριστεί ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ!

Το σύστημα Οικολογικού Σήματος είναι:

• Πανευρωπαϊκό
• Προαιρετικό
• Επιλεκτικό
• Διαφανές και αντιπροσωπευτικό
• Εγκρίνεται επίσημα
• Βασίζεται σε πολλαπλά κριτήρια που δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά
• Έχει χαρακτηριστικό λογότυπο (το λουλούδι)

Τα οικολογικά κριτήρια καθορίζονται με βάση πόσο “ρυπαίνει” ή αλλιώς αφήνει το “αποτύπωμά του” ένα προϊόν «από την γέννηση μέχρι την ταφή», δηλαδή σε καθένα από τα στάδια της ζωής του, αρχίζοντας από την εξόρυξη και παραγωγή των πρώτων υλών, συνεχίζοντας με τη διαδικασία παραγωγής, τη συσκευασία, τη διανομή, τη χρήση, τη διάρκεια, καταλήγοντας στην τελική διάθεση στο περιβάλλον. Σε όλα αυτά τα στάδια λαμβάνονται υπόψη παράγοντες (πολλαπλά κριτήρια) όπως:

• ποιότητα αέρα, υδάτων
• προστασία εδάφους, μείωση αποβλήτων
• εξοικονόμηση ενέργειας, διαχείριση φυσικών πόρων
• πρόληψη της αύξησης θερμοκρασίας του πλανήτη
• προστασία της στοιβάδας του όζοντος
• περιβαλλοντική ασφάλεια
• τεχνικά χαρακτηριστικά και επιδόσεις του προϊόντος κατά την εφαρμογή και τη χρήση
• οδηγίες ασφαλούς χρήσης και διάθεσης υπολείμματος προϊόντος και συσκευασίας στο περιβάλλον

Το χαρακτηριστικό λογότυπο (λουλούδι), χαρακτηρίζει όλα τα προϊόντα στα οποία έχει απονεμηθεί το Οικολογικό σήμα. Τα προϊόντα, τα οποία φέρουν το “λουλούδι” αναγνωρίζονται από περισσότερους από 370 εκ. καταναλωτές στην Ευρώπη.

Κάθε σήμα που δεικνύει σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης π.χ ISO 14001 στη συσκευασία ενός προϊόντος δεν αποτελεί οικολογικό σήμα αλλά υποδηλώνει σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης που εφαρμόζει μία εταιρεία. Το Ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα απονέμεται σε προϊόντα και όχι στην εταιρεία.

Τα κριτήρια απονομής Οικολογικού Σήματος σε χρώματα και βερνίκια εσωτερικών και εξωτερικών επιφανειών

• Χαμηλά Ποσά Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOC) , Ημιπτητικών Οργανικών Ενώσεων (SVOC).
• Περιορισμός ή μη χρήση επικίνδυνων ουσιών για τον άνθρωπο και το περιβάλλον σε “όλο τον κύκλο της ζωής τους”.
• Δεν περιέχουν βαρέα μέταλλα ούτε καρκινογόνες και τοξικές ουσίες (APEOS, DINP, DIDP PFAS, PFCA, PFOA and the related substances listed in the OECD “Preliminary lists of PFOS, PFAS, PFOA
• Υψηλή καλυπτικότητα και απόδοση.
• Μεγάλες αντοχές στο συχνό πλύσιμο και στην τριβή (όπου προβλέπεται).
• Υψηλή πρόσφυση, αντοχή στο νερό και στις αλκαλικές επιφάνειες (όπου προβλέπεται)
• Αντοχή στις καιρικές συνθήκες χωρίς προβλήματα αποχρωματισμών, κιμωλίασης, ξεφλουδίσματος, φλύκταινων, σκασιμάτων για χρώματα εξωτερικών επιφανειών
• Ισχυρισμοί για ικανοποίηση ιδιοτήτων όπως αδιαβροχοποίηση, αναπνοή, ελαστικότητα και γεφύρωση ρωγμών, αντιμουχλική δράση επαληθεύονται για χρώματα εξωτερικών επιφανειών.
• Aντισκωριακή προστασία (όπου προβλέπεται)
• Πληροφορίες για τον καταναλωτή και χρήστη με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος (Συστάσεις για τον καθαρισμό των εργαλείων και της διαχείρισης των αποβλήτων , προκειμένου να περιοριστεί η ρύπανση των υδάτων- Συμβουλές για τον υπολογισμό της ποσότητας που χρειάζεται και χρήση του σωστού ή ασταριού με στόχο τη μείωση της κατανάλωση αλλά και της μείωσης των περισσευμάτων).
• Πληροφορίες για τον καταναλωτή και χρήστη με στόχο την προστασία του.

Με λίγα λόγια…

Στα οικολογικά χρώματα και βερνίκια συνδυάζεται η προστασία του περιβάλλοντος και του καταναλωτή/χρήστη με τις καλύτερες τεχνικές επιδόσεις, γεγονός που πιστοποιεί ανεξάρτητος φορέας-εγκεκριμένος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ελλάδα ο φορέας αυτός είναι ο Α.Σ.Α.Ο.Σ (Ανώτατο συμβούλιο απονομής οικολογικού σήματος). Να σημειωθεί ότι η Ελληνική βιομηχανία χρωμάτων κατέχει εξέχουσα θέση στην Ευρώπη, όσον αφορά τον αριθμό των εταιρειών και των πιστοποιημένων οικολογικών χρωμάτων και βερνικιών.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να πλοηγηθείτε στα:

1. Γενικά για το Ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα, κατηγορίες προϊόντων, συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις, κατάλογο πιστοποιημένων προϊόντων κλπ
2. Για την αναλυτική παρουσίαση των οικολογικών κριτηρίων, τροποποιήσεων, του οδηγού χρήσης κλπ για χρώματα και βερνίκια
3. Για τη συνοπτική παρουσίαση των οικολογικών κριτηρίων
4. Άλλοι βοηθητικοί ιστότοποι:
   current criteria: Commission Decision of 28 May 2014
   Validity 28 May 2018 : Amendment
   Application Pack/User Manual
   Revision : Not Started
   Miscellaneous : Technical Background Report
   Fact Sheet : Paints and Varnished